Συρία: Αξιωματικός πληροφοριών με βίαιο παρελθόν ο κρατούμενος που απελευθερώθηκε on camera – Έρευνα από το CNN για fake news

Viral έγινε την περασμένη εβδομάδα βίντεο του CNN από τη Συρία στο οποίο καταγραφόταν η στιγμή που κρατούμενος στις φυλακές του Μπασάρ αλ Άσαντ απελευθερωνόταν από τους αντάρτες που προέλαυναν προς τη Δαμασκό.

 Στο βίντεο, η ανταποκρίτρια του CNN Clarissa Ward φαίνεται να συνοδεύεται από ένα ένοπλο άτομο καθώς ανοίγουν ένα κελί σε μια φυλακή του Άσαντ στη Συρία. Στο ρεπορτάζ του CNN εμφανιζόταν ένας άνδρας με το όνομα «Adel Gharbal» από τη Χομς, ο οποίος ισχυρίζεται ότι συνελήφθη τρεις μήνες νωρίτερα επειδή έψαξαν το τηλέφωνό του και μεταφέρθηκε στη Δαμασκό, όπου αρχικά κρατήθηκε σε μια ανώνυμη φυλακή πριν μεταφερθεί στην τοποθεσία που φαίνεται στο βίντεο.

Σήμερα (16.12.24) έγινε γνωστό ότι το CNN διεξάγει έρευνα για το ρεπορτάζ καθώς σύμφωνα με δημοσίευμα συριακής ιστοσελίδας ο «αιχμάλωτος» δεν είναι αυτός που ισχυριζόταν ότι είναι.

 Σύμφωνα με το verify-sy.com, o «Adel Gharbal» ονομάζεται «Salama Mohammad Salama» και ήταν αξιωματικός της υπηρεσίας πληροφοριών της αεροπορίας της Συρίας.
Ο «Abu Hamza» φέρεται να διαχειριζόταν αρκετά σημεία ελέγχου ασφαλείας στη Χομς και εμπλεκόταν σε κλοπές, εκβιασμούς και εξαναγκασμό των κατοίκων να γίνουν πληροφοριοδότες. Σύμφωνα με τους ντόπιους, η πρόσφατη φυλάκισή του -που διήρκεσε λιγότερο από ένα μήνα- οφειλόταν σε μια διαφωνία σχετικά με τον επιμερισμό των κερδών από τα εκβιασθέντα κεφάλαια με έναν ανώτερο αξιωματικό. Αυτό οδήγησε στην κράτησή του σε ένα από τα κελιά της Δαμασκού, σύμφωνα με πηγές της γειτονιάς.

Παρά τη φαινομενικά αθώα και ψύχραιμη συμπεριφορά του στο ρεπορτάζ του CNN, ο Salama έχει ένα σκοτεινό παρελθόν.

 Σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλείται το Verify-Sy, συμμετείχε σε στρατιωτικές επιχειρήσεις σε διάφορα μέτωπα στη Χομς το 2014, σκότωσε αμάχους και ήταν υπεύθυνος για τη σύλληψη και τον βασανισμό πολλών νέων ανδρών στην πόλη χωρίς λόγο ή με κατασκευασμένες κατηγορίες. Πολλοί στοχοποιήθηκαν απλώς επειδή αρνήθηκαν να πληρώσουν δωροδοκίες, αρνήθηκαν τη συνεργασία ή ακόμη και για αυθαίρετους λόγους όπως η εμφάνισή τους. Οι λεπτομέρειες αυτές επιβεβαιώθηκαν από οικογένειες θυμάτων και πρώην κρατούμενους που μίλησαν με το Verify-Sy.

 Εκτός από το βίαιο παρελθόν του, οι κάτοικοι κατέθεσαν ότι ο Abu Hamza προσπαθεί να συγκεντρώσει συμπάθεια μετά την πτώση του καθεστώτος, ισχυριζόμενος ότι «αναγκάστηκε» να διαπράξει τα εγκλήματά του. Μάλιστα, σύμφωνα με το Verify-Sy ο ίδιος απενεργοποίησε τους λογαριασμούς του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλαξε τον αριθμό του τηλεφώνου του, προφανώς για να σβήσει τα στοιχεία που αποδεικνύουν την εμπλοκή του σε ένοπλες δραστηριότητες και εγκλήματα πολέμου.

Το δημοσίευμα του verify-sy.com

«Στις 12 Δεκεμβρίου, το CNN δημοσίευσε στην ιστοσελίδα του, στο YouTube και στο X (πρώην Twitter) ένα βίντεο-ρεπορτάζ με τίτλο «Δημοσιογράφος του CNN καταγράφει μια συγκλονιστική στιγμή της εύρεσης ενός κρατούμενου που κρατείται σε μια μυστική φυλακή της Συρίας, χωρίς να γνωρίζει την ανατροπή του Άσαντ». Στα πλάνα, η ανταποκρίτρια του CNN Clarissa Ward φαίνεται να συνοδεύεται από ένα ένοπλο άτομο καθώς ανοίγουν ένα κελί σε μια φυλακή της Δαμασκού. Στο ρεπορτάζ εμφανίζεται ένας άνδρας με το όνομα «Adel Gharbal» από τη Χομς, ο οποίος ισχυρίζεται ότι συνελήφθη τρεις μήνες νωρίτερα επειδή έψαξαν το τηλέφωνό του και μεταφέρθηκε στη Δαμασκό, όπου αρχικά κρατήθηκε σε μια ανώνυμη φυλακή πριν μεταφερθεί στην τοποθεσία που φαίνεται στο βίντεο. Σύμφωνα με την έκθεση, η μεταφορά αυτή έγινε τρεις ημέρες μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ.

 Ο άνδρας, κρυμμένος κάτω από μια κουβέρτα παρά τους πυροβολισμούς που χρησιμοποιήθηκαν για να σπάσει η κλειδαριά του κελιού του, ισχυρίστηκε ότι δεν είχε δει φως του ήλιου για τρεις μήνες. Ωστόσο, η αντίδρασή του στο φως δεν ανταποκρινόταν σε έναν τέτοιο ισχυρισμό – δεν τρεμόπαιξε ούτε ανοιγόκλεισε τα μάτια του ακόμη και όταν κοίταζε τον ουρανό, φαινομενικά χαρούμενος για τη νέα του «ελευθερία».

 Παρά την υποτιθέμενη σκληρή μεταχείριση των κρατουμένων στις μυστικές φυλακές, ο Gharbal φαινόταν καθαρός, περιποιημένος και σωματικά υγιής, χωρίς ορατά τραύματα ή σημάδια βασανιστηρίων – μια αταίριαστη απεικόνιση για κάποιον που φέρεται να κρατούνταν στην απομόνωση στο σκοτάδι επί 90 ημέρες.

 Η Clarissa Ward, η παρουσία της οποίας στη Δαμασκό φέρεται να συνδέεται με την αναζήτησή της για κάθε ίχνος του αγνοούμενου Αμερικανού δημοσιογράφου Austin Tice, δεν απάντησε πειστικά στο γιατί η φυλακή ήταν άδεια από άλλους κρατούμενους, αφήνοντας τον «Adel Gharbal» ως τον μοναδικό κρατούμενο. Ο Gharbal εναλλάσσονταν μεταξύ του να τρέμει από φόβο και να συμπεριφέρεται ήρεμα, εγείροντας περαιτέρω ερωτήματα σχετικά με τη γνησιότητα του ρεπορτάζ.

 Η ομάδα Verify-Sy έψαξε στα δημόσια αρχεία για το όνομα «Adel Gharbal» για να επαληθεύσει τις συνθήκες και τη διάρκεια της κράτησής του, αλλά δεν βρήκε κανένα αποτέλεσμα. Ο Gharbal, ο οποίος ισχυριζόταν ότι κατάγεται από τη Χομς και η διάλεκτός του υποστήριζε αυτόν τον ισχυρισμό, προκάλεσε περαιτέρω έρευνες στην πόλη. Η ομάδα ανακάλυψε ότι το πραγματικό του όνομα είναι «Salama Mohammad Salama», μια αποκάλυψη που έφερε στο φως συγκλονιστικές λεπτομέρειες. Ο Salama, γνωστός ως «Abu Hamza», είναι ανθυποσμηναγός της υπηρεσίας πληροφοριών της συριακής αεροπορίας, διαβόητος για τις δραστηριότητές του στη Χομς. Οι κάτοικοι της γειτονιάς Al-Bayyada τον αναγνώρισαν ως συχνά τοποθετημένο σε ένα σημείο ελέγχου στη δυτική είσοδο της περιοχής, γνωστό για τις παραβιάσεις του.

 Ο Αμπού Χάμζα φέρεται να διαχειριζόταν αρκετά σημεία ελέγχου ασφαλείας στη Χομς και εμπλεκόταν σε κλοπές, εκβιασμούς και εξαναγκασμό των κατοίκων να γίνουν πληροφοριοδότες. Σύμφωνα με τους ντόπιους, η πρόσφατη φυλάκισή του -που διήρκεσε λιγότερο από ένα μήνα- οφειλόταν σε μια διαφωνία σχετικά με τον επιμερισμό των κερδών από τα εκβιασθέντα κεφάλαια με έναν ανώτερο αξιωματικό. Αυτό οδήγησε στην κράτησή του σε ένα από τα κελιά της Δαμασκού, σύμφωνα με πηγές της γειτονιάς.

 Παρά τη φαινομενικά αθώα και ψύχραιμη συμπεριφορά του στο ρεπορτάζ του CNN, ο Salama έχει ένα σκοτεινό παρελθόν. Συμμετείχε σε στρατιωτικές επιχειρήσεις σε διάφορα μέτωπα στη Χομς το 2014, σκότωσε αμάχους και ήταν υπεύθυνος για τη σύλληψη και τον βασανισμό πολλών νέων ανδρών στην πόλη χωρίς λόγο ή με κατασκευασμένες κατηγορίες. Πολλοί στοχοποιήθηκαν απλώς επειδή αρνήθηκαν να πληρώσουν δωροδοκίες, αρνήθηκαν τη συνεργασία ή ακόμη και για αυθαίρετους λόγους όπως η εμφάνισή τους. Οι λεπτομέρειες αυτές επιβεβαιώθηκαν από οικογένειες θυμάτων και πρώην κρατούμενους που μίλησαν με το Verify-Sy.

 Εκτός από το βίαιο παρελθόν του, οι κάτοικοι κατέθεσαν ότι ο Abu Hamza προσπαθεί να συγκεντρώσει συμπάθεια μετά την πτώση του καθεστώτος, ισχυριζόμενος ότι «αναγκάστηκε» να διαπράξει τα εγκλήματά του. Η ομάδα Verify-Sy έμαθε επίσης ότι απενεργοποίησε τους λογαριασμούς του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλαξε τον αριθμό του τηλεφώνου του, προφανώς για να σβήσει τα στοιχεία που αποδεικνύουν την εμπλοκή του σε ένοπλες δραστηριότητες και εγκλήματα πολέμου.

 Ως Σύροι πρώτα και ως δημοσιογράφοι μετά, πρέπει να ρωτήσουμε: Το CNN παραπλάνησε σκόπιμα το κοινό του για να αποκαταστήσει την εικόνα του Αμπού Χαμζά ή έπεσε θύμα παραπληροφόρησης; Και αν ισχύει το δεύτερο, τι οδήγησε το δίκτυο σε αυτό το λάθος, ειδικά όταν οι Σύριοι έχουν καταφέρει να αποκαλύψουν εγκλήματα και παραβιάσεις που ο κόσμος στο σύνολό του απέτυχε να καταγράψει επί δεκαετίες;».

Τι υποστηρίζει το CNN

Mετά το βίντεο του CNN δεν είναι σαφές τι συνέβη στον άνδρα, καθώς εθεάθη να μπαίνει σε ένα όχημα της Ερυθράς Ημισελήνου που απομακρύνθηκε.

Σύμφωνα με δήλωση εκπροσώπου του CNN, που επικαλείται η «Daily Mail», η απεικόνιση της διάσωσης του άνδρα διαδραματίστηκε ακριβώς όπως μεταδόθηκε.

«Κανείς άλλος εκτός από την ομάδα του CNN δεν γνώριζε τα σχέδιά μας να επισκεφθούμε το κτίριο της φυλακής που παρουσιάζεται στο ρεπορτάζ μας εκείνη την ημέρα», δήλωσε ο εκπρόσωπος.

«Τα γεγονότα εξελίχθηκαν όπως εμφανίζονται στο βίντεο», πρόσθεσε.

«Η απόφαση να απελευθερωθεί ο κρατούμενος που παρουσιάζεται στο ρεπορτάζ μας ελήφθη από τον φύλακα, έναν Σύρο αντάρτη. Μεταδώσαμε τη σκηνή όπως εκτυλίχθηκε, συμπεριλαμβανομένων όσων μας είπε ο φυλακισμένος, με σαφή απόδοση στοιχείων».

Ωστόσο, ο εκπρόσωπος αναγνώρισε ότι ο κρατούμενος μπορεί να έδωσε στην Clarissa Ward ψεύτικο όνομα.

«Στη συνέχεια ερευνήσαμε το ιστορικό του και γνωρίζουμε ότι μπορεί να έχει δώσει ψεύτικη ταυτότητα», δήλωσε ο εκπρόσωπος. «Συνεχίζουμε την έρευνά μας σχετικά με αυτό και ολόκληρο το ρεπορτάζ», ανέφερε.

ΠΗΓΗ cnn.gr