Εκπαιδευτικοί: Δραματική μείωση των μισθών τους στην Ελλάδα – Έχασαν το ένα τρίτο μέσα σε 18 χρόνια (video)

Οι χαμηλοί μισθοί οδηγούν σε αδυναμία να καλύψουν τα έξοδα διαβίωσης εκτός έδρας

Ο μέσος μισθός τους δεν αρκεί για να καλύψει το αυξημένο κόστος ζωής καθώς ο πληθωρισμός «ροκανίζει» την αγοραστική τους δύναμη. Οι οριζόντιες αυξήσεις των 20 ευρώ μικτά (12,5 ευρώ καθαρά) από τον Απρίλιο του 2025, που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση, ώστε ο βασικός μισθός του Δημοσίου να μην υπολείπεται του κατώτατου στον ιδιωτικό τομέα, ισοδυναμούν περίπου με 2,2% για τον νεοδιόριστο και λιγότερο από 1,5% για τον εκπαιδευτικό με 20 χρόνια προϋπηρεσίας.

Ο μέσος μισθός τους δεν αρκεί για να καλύψει το αυξημένο κόστος ζωής

Εξαϋλώθηκαν… οι μισθοί

Οι χαμηλοί μισθοί των εκπαιδευτικών είναι ένα θέμα που έχει έρθει στο προσκήνιο σε όλη την Ευρώπη, σε συνδυασμό με τις ελλείψεις διδακτικού προσωπικού. Πώς λοιπόν έχουν αλλάξει οι μισθοί των εκπαιδευτικών στην Ευρώπη από τη δεκαετία του 2000; Κατά την τελευταία δεκαετία, ποιες χώρες γνώρισαν τις υψηλότερες αυξήσεις και τις πιο απότομες μειώσεις στους μισθούς των εκπαιδευτικών;

Μεταξύ 22 χωρών, οι μισθοί των εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μειώθηκαν σε 10 από αυτές μεταξύ 2015 και 2023. Σε ορισμένες σημειώθηκαν σημαντικές μειώσεις, σύμφωνα με την έκθεση Education at a Glance 2024 του ΟΟΣΑ.

Μεγαλύτερη μείωση είδαν οι εκπαιδευτικοί στο Λουξεμβούργο (-11%) ακολουθούμενοι από μείωση 9% στην Ελλάδα και μείωση 6% στην Ιρλανδία, τη Φινλανδία και την Ιταλία.

Δέκα χρόνια… φαγούρας

Σε βάθος δεκαετίας, μεταξύ του 2013 και του 2023, διαφαίνεται μια παρόμοια τάση. Η Ελλάδα βρέθηκε στην κορυφή της λίστας με τη μεγαλύτερη μείωση κατά 12%, ακολουθούμενη από το Λουξεμβούργο (10%) και την Ιρλανδία, τη Φινλανδία και την Ιταλία (7%). Στην Αγγλία, οι μισθοί των εκπαιδευτικών μειώθηκαν επίσης κατά 5% σε πραγματικούς όρους.

Στην κορυφή της λίστας με τις μεγαλύτερες αυξήσεις βρίσκεται η Ουγγαρία (45%), ακολουθούμενη από την Τουρκία με 37%. Η Τσεχία και η Σλοβακία γνώρισαν αξιοσημείωτες αυξήσεις της τάξης του 18% τα τελευταία 10 χρόνια, ενώ η Σκωτία ακολουθεί από κοντά με αύξηση 11%. Μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών της ΕΕ, η Γερμανία ανέφερε τη μεγαλύτερη αύξηση κατά 7%, ακολουθούμενη από τη Γαλλία με 4% κατά την ίδια περίοδο.

Η Ελλάδα βρέθηκε στην κορυφή της λίστας με τη μεγαλύτερη μείωση κατά 12%

Μείωση 33% στους μισθούς των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα την περίοδο 2005-2023

Σύμφωνα με το euronews business, εξετάζοντας την μισθολογική εξέλιξη σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, όπως μεταξύ 2005 και 2023, η Ελλάδα γνώρισε δραματική μείωση των μισθών των εκπαιδευτικών. Οι εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα έχασαν το ένα τρίτο των μισθών τους σε πραγματικούς όρους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, δηλαδή μείωση 33%. Σημαντικές μειώσεις παρατηρήθηκαν επίσης στην Πορτογαλία (13%), καθώς και στην Ιταλία και την Αγγλία (και οι δύο 12%).

Αν και οι μειώσεις ήταν μικρότερες, οι μισθοί μειώθηκαν επίσης στην Ισπανία και τη Φινλανδία (και οι δύο 5%) και στη Γαλλία (2%).

Μεταξύ του 2005 και του 2023, η Τουρκία σημείωσε σημαντική αύξηση στους μισθούς των εκπαιδευτικών, με αναφερόμενη αύξηση 59%. Η Πολωνία (28%), η Γερμανία (16%) και η Νορβηγία (15%) ακολούθησαν την Τουρκία, αν και με χαμηλότερα ποσοστά αύξησης.

Κάτι περισσότερο από 13.000 ευρώ

Οι μισθοί των εκπαιδευτικών διαφέρουν σημαντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη, με τα προσόντα και την εμπειρία να παίζουν βασικό ρόλο. Σύμφωνα με το πρόγραμμα «Ευρυδίκη» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι ετήσιες ακαθάριστες νόμιμες αποδοχές για τους αρχάριους εκπαιδευτικούς το 2022/23 κυμαίνονταν από 9.897 ευρώ στην Πολωνία έως 84.589 ευρώ στο Λουξεμβούργο εντός της ΕΕ. Στην Ελλάδα το ποσό ξεπερνάει ελάχιστα τις 13.000 ευρώ με τη χώρα μας να βρίσκεται και σε αυτή τη λίστα χαμηλά ξεπερνώντας χώρες όπως η Ρουμανία, η Σλοβακία, το Μαυροβούνιο, η Ουγγαρία, η Τουρκία, η Λετονία, η Βουλγαρία, η Πολωνία, η Σερβία, η Βοσνία Ερζεγοβίνη, η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία με τις υποψήφιες χώρες της ΕΕ να κερδίζουν λιγότερα από 12.000 ευρώ το χρόνο.

Τα επίπεδα μισθών για τους εκπαιδευτικούς είναι μόνο ένας από τους πολλούς παράγοντες που καθορίζουν την ελκυστικότητα του επαγγέλματος

Ο δείκτης της αγοραστικής δύναμης και το ελληνικό… φαινόμενο

Οι μισθοί των εκπαιδευτικών σε συνάρτηση με την αγοραστική δύναμη (PPS) επιτρέπουν μια πιο δίκαιη σύγκριση. Τα ΜΑΔ είναι μια τεχνητή νομισματική μονάδα που αντικατοπτρίζει την ίδια αγοραστική δύναμη σε όλες τις χώρες, πράγμα που σημαίνει ότι ένα ΜΑΔ μπορεί θεωρητικά να αγοράσει την ίδια ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών σε οποιαδήποτε χώρα.

Οι ετήσιες ακαθάριστες νόμιμες αποδοχές σε ΜΑΔ για τους αρχάριους εκπαιδευτικούς στην ΕΕ κυμαίνονταν από 11.826 στη Σλοβακία έως 49.015 στο Λουξεμβούργο. Ενώ οι διαφορές μεταξύ των χωρών είναι μικρότερες, εξακολουθούν να υφίστανται.

Η χώρα μας με βάση τον δείκτη PPS κατρακυλά ακόμα χαμηλότερα ξεπερνώντας μόνο τη Βοσνία Ερζεγοβίνη, τη Λετονία, τη Σερβία, τη Σλοβακία και την Αλβανία με χώρες όπως η Πολωνία, η Βόρεια Μακεδονία και η Βουλγαρία να εμφανίζουν υψηλότερη δείκτη.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την οικονομία, η Ελλάδα καταγράφει την τέταρτη χαμηλότερη επίδοση ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ευρωζώνης σε ό,τι αφορά την αγοραστική δύναμη του ωρομισθίου των εκπαιδευτικών.

Η ελκυστικότητα του επαγγέλματος

Ο ΟΟΣΑ σημείωσε ότι τα επίπεδα μισθών για τους εκπαιδευτικούς είναι μόνο ένας από τους πολλούς παράγοντες που καθορίζουν την ελκυστικότητα του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού.

Υπογράμμισε τη σημασία της παροχής περισσότερων ευκαιριών επαγγελματικής ανάπτυξης και της διασφάλισης ότι το επάγγελμα παραμένει «πνευματικά διεγερτικό» καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας των εκπαιδευτικών.