Θα οδηγήσει σε χρεοκοπία τράπεζες και χώρες: Το 2ο μέτρο του Τραμπ μετά τους δασμούς είναι ανήθικο μα απολύτως εφικτό

Πόσο ακόμη θα τραβήξει το… σκοινί ο Ντόναλντ Τραμπ; Σε τροχιά σύγκρουσης με όλο τον πλανήτη παρασύρει πλέον τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ο πρόεδρος της χώρας, με μέτρα και μεθοδεύσεις που θυμίζουν άλλες εποχές.

Το ερώτημα, βέβαια, που προκύπτει είναι το εξής. Με βάση τις σημερινές συνθήκες και τις παγκόσμιες ισορροπίες δυνάμεων, είναι σε θέση οι ΗΠΑ να επιβάλουν μονομερώς τους όρους του παιχνιδιού; Και, κυρίως, ως πού είναι διατεθειμένος να φτάσει για να κάνει πράξη αυτό το «Make America Great Again», που αποτέλεσε τη βάση της προεκλογικής του καμπάνιας η οποία τον επανέφερε στην εξουσία;
Σε τροχιά… μνημονίων

Αν μιλάγαμε για κάποια άλλη χώρα, ίσως η συζήτηση να έφτανε στη διαπίστωση ότι αργά ή γρήγορα ένα μνημόνιο ανάλογο με αυτό που ζήσαμε στην Ελλάδα θα ήταν αναπόφευκτο και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα οικονομικά στοιχεία είναι αμείλικτα. Το δημόσιο χρέος αυτής της παγκόσμιας υπερδύναμης έφτασε τα 36 τρισεκατομμύρια δολάρια. Ένα νούμερο εξωπραγματικό και παράλληλα σχεδόν το διπλάσιο σε σχέση με τα 20 τρις που ήταν μόλις πριν από 8 χρόνια.

Και οι προβλέψεις είναι ακόμη πιο δυσοίωνες καθώς ενώ ήδη το χρέος είναι μεγαλύτερο από την αμερικανική οικονομία, το 2030 θα έχει φτάσει στο 134% του ΑΕΠ, ποσοστό υψηλότερο ακόμη και από αυτό της Ελλάδας… Μόνο και μόνο για την εξυπηρέτησή του σε ετήσια βάση οι ΗΠΑ καταβάλλουν 1,1 τρις σε τόκους, ενώ η χώρα συνεχίζει να παράγει ελλείμματα, με αποτέλεσμα να προκύπτουν δηλώσεις όπως αυτή του Ρίτσαρντ Φράνσις της Fitch, που είπε χαρακτήρισε το χρέος «εξαιρετικά υψηλό» και διπλάσιο από το τυπικό επίπεδο για μια χώρα με αξιολόγηση ΑΑ.
Η προνομιακή θέση των ΗΠΑ

Ωστόσο ο αντίλογος στα παραπάνω στηρίζεται στην προνομιακή θέση την οποία κατέχουν οι ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία, χάρη σε δύο παράγοντες. Το δολάριο και τα υψηλά επιτόκια των ομολόγων της. Με λίγα λόγια, για να μην κουράζουμε με βαθυστόχαστες αναλύσεις, η Αμερική είναι η χώρα στην οποία βρίσκουν καταφύγιο οι επενδυτές σε περιόδους κρίσης, εκμεταλλευόμενοι αυτή την πολιτική και δανείζοντας ουσιαστικά το αμερικανικό δημόσιο.

Παράλληλα, το δολάριο παραμένει το βασικό αποθεματικό νόμισμα, δίνοντας στη χώρα ένα μοναδικό προνόμιο σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη. Ενδεικτικά αναφέρουμε την δήλωση της οικονομολόγου της S&P, Μάριον Άμιοτ: «Τα υψηλά επιτόκια και η οικονομική ανάπτυξη προσελκύουν παγκόσμια κεφάλαια στις ΗΠΑ, ενώ σε μια κρίση οι διεθνείς επενδυτές βλέπουν επίσης την Αμερική ως το ασφαλέστερο καταφύγιο – έτσι οι αμερικανικές αρχές μπορούν να χρηματοδοτήσουν τα ελλείμματα τους σε καλές και κακές εποχές. Αυτό το ερώτημα της βιωσιμότητας του χρέους επιστρέφει συνέχεια, αλλά δεν υπάρχει πραγματική εναλλακτική στο δολάριο».
Η κορυφή του παγόβουνου

Οι τελευταίες κινήσεις του Τραμπ, με επιβολή δασμών κ.τ.λ είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Στην πραγματικότητα αποτελούν απλά κάτι σαν προειδοποιητικές βολές προς πάσα κατεύθυνση. Ο Αμερικανός πρόεδρος ουσιαστικά «τραμπ-ουκίζει» ακόμη και παλιούς φίλους και ιστορικούς συμμάχους και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα σταματήσει.

Άλλωστε υπάρχουν και ιστορικά προηγούμενα με άλλους προηγούμενους πλανητάρχες, οι οποίοι δεν δίστασαν να στραγγαλίσουν οικονομίες και κατά συνέπεια ολόκληρες χώρες, όταν θεώρησαν ότι η δική τους ανάπτυξη δημιουργούσε προβλήματα στις ΗΠΑ. Το παράδειγμα της Ιαπωνίας πίσω στη δεκαετία του 1980, με την διαβόητη Plaza Accord, που θεωρείται ότι έφερε ύφεση για πάνω από μία δεκαετία στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου ή τα φαινόμενα στη Λατινική Αμερική, επί προεδρίας του Ρόναλντ Ρίγκαν.

Βέβαια, τότε, χρειάστηκε η υποτίμηση του δολαρίου έναντι άλλων νομισμάτων, κάτι που έτσι όπως είναι σήμερα η κατάσταση με την Fed, την ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ δηλαδή, είναι πιο δύσκολο να συμβεί.
Χρειαζόμαστε ένα «νέο δολάριο»

Για την ώρα βλέπουμε σε πλήρη έκταση την εφαρμογή παλιών δοκιμασμένων συνταγών. Οι δασμοί και τα άλλα οικονομικά μέτρα θυμίζουν σε πολλούς την περίπτωση της Νοτίου Κορέας, πριν λίγα χρόνια. Τότε, το 2022 (με πρόεδρο τον Μπάιντεν…), οι ΗΠΑ επέβαλαν φόρους σε ηλεκτρικά οχήματα εισαγωγής, έναν τομέα που η αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας είχαν και έχουν πλεονέκτημα, προσπαθώντας να επιβάλλουν τους δικούς τους όρους. Κάτι που είχαν κάνει και το 2019, εξαναγκάζοντας τους Κορεάτες να δώσουν 5 δις δολάρια, προκειμένου να παραμείνουν Αμερικανοί στρατιώτες στο έδαφός της όσο υπήρχε η απειλή της Βορείου Κορέας.

Τέτοιες ανάλογες κινήσεις βλέπουμε και σήμερα. Με μία, όμως, διαφορά. Μιλάμε, πια, για έναν διαφορετικό κόσμο.

Ο Τραμπ επιχείρησε από νωρίς να απαντήσει στις σκέψεις για δημιουργία ενός νομίσματος που θα αντικαθιστούσε επί της ουσίας το δολάριο ως αποθεματικό νόμισμα. Με το ευρώ να έχει αποτύχει να παίξει αυτό το ρόλο, οι χώρες-μέλη των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) σκέφτηκαν αυτή την εναλλακτική, με τον Αμερικανό πρόεδρο να απαντά: «Η ιδέα ότι οι χώρες BRICS προσπαθούν να απομακρυνθούν από το δολάριο ενώ εμείς καθόμαστε και παρακολουθούμε έχει τελειώσει. Απαιτούμε δέσμευση από αυτές τις χώρες ότι δεν θα δημιουργήσουν νέο νόμισμα BRICS ούτε θα υποστηρίξουν κάποιο άλλο νόμισμα για να αντικαταστήσουν το ισχυρό δολάριο, αλλιώς θα αντιμετωπίσουν 100% δασμούς και θα πρέπει να αποχαιρετίσουν τις πωλήσεις στην υπέροχη αμερικανική οικονομία».

Το ερώτημα ωστόσο είναι το εξής. Με την Κίνα να συνεχίζει να κατέχει μεγάλο μέρος του αμερικανικού χρέους, την Fed να μην δείχνει διατεθειμένη να συναινέσει στα σχέδια του Τραμπ και τους συμμάχους των ΗΠΑ να συνασπίζονται προχωρώντας σε μεταξύ τους συμφωνίες, ποιο θα είναι το επόμενο βήμα του; Και, κυρίως, τι θα συμβεί σε κράτη και οικονομίες που θα βρεθούν να προσπαθούν να επιβιώσουν σαν βατράχια σε ένα πόλεμο μεταξύ βουβαλιών;

menshouse.gr